Ali Özuyar: “Arşivlerdeki Tasnif Edilmemiş Belgeler İleride Sinema Tarihimizi Değiştirebilir”

Kırıkambar özel etkinlik konuklarından biri olan Ali Özuyar “ Arşivlerdeki tasnif edilmemiş belgeler ileride sinema tarihimizi değiştirebilir” dedi ve sinema gelişimi hakkındaki düşüncelerini paylaştı. Osmanlı’da sinema gelişimi üzerine Ali Özuyar Avrupa ile eşzamanlı gelişmelerin yaşandığına ve canlı fotoğraf olarak nitelendirilen sinemanın ilk mucitleri olan Fransız Lumiere Kardeşler ile konuşmalarına devam etmektedir.

Arşivlerdeki Sinema Tarihi

Sinemanın keşfedilmesinden önce birçok aletin keşfedildiği ve daha sonra ise sinematograf keşfi ile beraber ilk kısa filmler gösterime girdi. Ancak sinematograf bulunmadan öncesinde Lumiere Kardeşler tarafından birçok denemeler yapılmıştır.  Bu denemeler ise sinema sisteminin bulunmasına öncülük etmiştir.

Lumiere Kardeşler gösterim yaptıkları esnada Osmanlı basını da sinematograf üzerine makaleler yayınlar.  Osmanlı ilk günlerinden itibaren ise bu alanda bilgiye sahiptir.  1896 yılında İstanbul’a bu alanda önemli bir isim gelir. Gümrük üzerinden sinematografı geçirmekte zorlanır. Çünkü o dönemlerde bu tarzdaki aletlerin Osmanlı’ya sokulması kesinlikle yasaktır.  Osmanlı memurları ise bu konuda bilgiler edinerek olumlu sonuçlara ulaşmıştır. Ressam Henri Delavallee tarafından 12 Aralık 1896 tarihinde halka açık olarak ilk gösterim yapılır. Daha sonra gösterim sayıları gittikçe artar. Birçok sinemacı gösterim için Osmanlı topraklarına gelir. Taşrada ve  İstanbul’da çeşitli gösteriler yapılır.

Abülhamit ise bu duruma kuşku ile yaklaşır. Bu nedenle çeşitli yasaklar uygular.  Ancak sinemaya düşkünlüğü ile de tanınmaktadır. Le Figaro gazetesi Abdülhamit’i tiyatrocu ve senarist olarak tanımlamaktadır. Sarayda pek çok oyun sergilenir.  Çin’de yaşananları merak eder ve bu konuda film talep eder.

O yıllarda sinema aynı zamanda propaganda aracı olarak kullnılır. Dimitri; Yunanlı bir sinemacıdır. Mersin’de Manolin Gazinosu içinde yaptığı gösterim  sırasında yıllar önce ölmüş olan Abdülaziz’in alt üstündeki görüntüsünü perdeye yansıtır. Ancak bu durum seyirciler tarafından şaşkınlıkla karşılanarak rencide edici bulunmuştur.  Yapılan şikayetlerin ardından ise filmin programdan çıkarılması uygun görülür.

Arşivlerdeki tasnif edilmemiş belgeler ileride sinema tarihimizi değiştirebilir konusunda Ali Özuyar bu şekilde Osmanlı tarihindeki sinemanın da gelişimi hakkında düşüncelerini ortaya koyar. Türk sineması hakkındaki tüm bilgileri http://dizifilmhaber.com/ sitesi üzerinde bulabilirsiniz.

Kaynak: http://eniyiturkdizileri.com/